عناب میوهای پرطرفدار با خواص درمانی بسیار است. این محصول به صورت تازه یا خشک شده و یا به صورت دمنوش مورد استفاده قرار می گیرد و برای درمان بسیاری از بیماری ها موثر واقع می شود. این موضوع باعث شده تا بسیاری از کشاورزان به دنبال کاشت عناب دیم باشند و از این طریق به کسب سود و درآمد بپردازند.
البته که کاشت نهال عناب فوت و فن های خاص خود را دارد و توجه به یک سری نکات برای پرورش هرچه بهتر این گیاه بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله تصمیم داریم در رابطه با اصول مربوط به کاشت این میوه ارزشمند صحبت کنیم و تمامی جزئیات و مراحل کاشت آن را مورد بررسی قرار دهیم. اگر تمایل به پرورش این میوه پرخاصیت دارید، در ادامه با ما همراه شوید.
درخت عناب: ویژگی ها، پراکندگی و کاشت
درخت عناب درختی با ارتفاع 10 تا 11 متر و از خانواده سنجدیان است. این درخت متعلق به مناطق گرمسیری آسیا به ویژه جنوب آسیا بوده و در مناطق جنوبی خراسان در کشورمان کاشته می شود. عناب در ابتدا سبز رنگ است؛ اما به مرور به قرمز تیره و چروکیده تبدیل می شود. کاشت نهال عناب به دلیل خواص درمانی میوه آن، بسیار مورد توجه باغداران قرار گرفته است.
نگاهی به انواع روش های کاشت درخت عناب
برای کاشت عناب دیم روش های مختلفی وجود دارد که برخی از رایج ترین آن ها به شرح زیر است.
روش پاجوش
کاشت محصول از طریق پاجوش در فصل پاییز و در سال دوم انجام می شود. در این زمان ریشه های درخت مادر کاملاً قوی می شوند و می توان آن ها را از درخت اصلی جدا کرده و در محلی جدید جای گذاری کرد.
روش قلمه زنی
کاشت عناب از طریق قلمه زدن در اواخر اسفند ماه و از طریق قلمه هایی که از شاخه های جوان گرفته شده صورت می گیرد. در این روش قلمه ها را به شکل کج و اریب جدا می کنند و در فاصله ۵ تا ۶ سانتی متری از یکدیگر در زمین قرار می دهند. برای موفقیت در کاشت عناب به روش قلمه، حفظ رطوبت دائمی خاک اهمیت بسیار زیادی دارد.
روش خوابانیدن
از دیگر روش های کاشت عناب دیم می توانیم به روش خوابانیدن اشاره کنیم. در این روش شاخه هایی را که در قسمت پایینی درخت رشد کردهاند به سمت زمین خم می کنند و با کمک خاک می پوشانند. بعد از اینکه این شاخه ها ریشه زدند، آن ها را از تنه اصلی جدا کرده و در محل جدید می کارند.
کاشت عناب دیم: فاصله مناسب و نکات لازم
توجه به فاصله میان درختان عناب، نوع خاک، بررسی اقلیم و… از فاکتورهای کلیدی جهت عملکرد مناسب و رشد بهتر درختان عناب هستند که سبب رشد درختانی با جثه مناسب و میوه های باکیفیت می شود.
- فاصله 4 متر: فاصله کاشت مناسب میان درختان در یک ردیف، ۴ متر است. این فاصله شرایط را برای سمپاشی، هرس کردن، برداشت میوه و… فراهم می سازد. البته در برخی شرایط خاص این فاصله تغییر پیدا می کند. به طور مثال در باغ های بزرگ که از ماشین آلات کشاورزی استفاده می کنند، نیاز به فاصله های بیشتر است.
- فاصله 5.5 متر: برای گردش هوا میان درختان، پیش گیری از سایه انداختن درختان بر روی یکدیگر و دسترسی بهتر به درختان عناب جهت هرس، سمپاشی و… فاصله 5.5 متری میان ردیف ها نیز بسیار مناسب است. این میزان فاصله معمولاً برای خاک های با زهکشی کم و خاک های سنگین در نظر گرفته می شود.
- بررسی نوع خاک: کاشت عناب در خاک های لومی، شنی و رسی امکان پذیر است. هر کدام از این خاک ها به لحاظ نیازهای رطوبتی و زهکشی متفاوت نسبت به هم عمل می کنند. خاک مورد نظر برای کاشت عناب باید از ph مناسبی برخوردار باشد و برای جلوگیری از آبگیری، زهکشی مناسبی داشته باشد. اگر خاک مورد نظر سنگین یا در سطوح کم شیب باشد، به زهکشی بیشتری نیازمند است.
- بررسی اقلیم: بررسی شرایط اقلیم و آب و هوا نیز برای کاشت عناب بسیار حائز اهمیت است. عناب برای رشد و پرورش به رطوبت نسبی و میزان بارندگی مناسبی نیاز دارد.
فصل مناسب برای کاشت عناب طلای سرخ
بهترین زمان برای کاشت عناب دیم اوایل فصل زمستان و اواخر فصل پاییز است. در این زمان قبل از اینکه هوا گرم تر شود، ریشه های گیاه در خاک مستحکم شده و رشد و پرورش بهتری پیدا می کنند.
در برخی مناطق از جمله خراسان جنوبی، کاشت پاجوش ها را از اواسط اسفند آغاز می کنند؛ اما در اغلب مناطق، بهترین زمان برای کاشت عناب اواخر آذر ماه در نظر گرفته می شود.
اینکه عناب را در فصل مناسبی بکارید، به طور مستقیم روی موفقیت کاشت نهال تاثیر می گذارد. کاشت عناب در زمان مناسب، فرصت ریشه دوانی را برای گیاه فراهم می سازد و آن را برای فصل های بعدی رویش آماده می کند.
نحوه نگهداری از درختان عناب در برابر بیماری ها و آفات
درختان عناب مانند هر درخت دیگری دائماً در معرض بیماری ها و آفات قرار دارند. رعایت یک سری نکات، به حفظ این درختان در برابر بیماری ها و آفات کمک زیادی خواهد کرد.
- تقویت گیاه با استفاده از کودهای مناسب: استفاده از کود یک راهکار موثر برای افزایش مقاومت درخت در برابر عوامل بیماری زا است. اگر درخت به طور کافی تغذیه شود، در برابر عوامل بیماری زا مقاومت چشم گیری از خود نشان می دهد.
- کنترل مکانیکی: جدا کردن میوه های آلوده یا شخم زدن خاک های اطراف درخت، در کنترل و پیش گیری از ابتلا به بیماری های قارچی و باکتریایی نقش مهمی را ایفا می کند.
- حذف علف های هرز: حذف منظم علف های هرز به سلامت درختان کمک زیادی می کند و مانع از ایجاد محیط مناسب برای رشد و تکثیر آفات و بیماری ها می شود.
- استفاده از سموم: اگر درختان عناب دچار آفت و بیماری شوند می توان با استفاده از یک سری سموم، آفت ها را از بین برد و از ایجاد خسارت های احتمالی و درگیر شدن درختان به بیماری های مختلف جلوگیری کرد.
نکاتی مهم در رابطه با شیوه آبیاری درختان دیم
کاشت عناب دیم در مناطق گرمسیر کشور از جمله خراسان جنوبی صورت می گیرد؛ بنابراین می توان گفت که این گیاه نسبت به آب و هوای گرم مقاومت بالایی از خود نشان می دهد. درخت عناب در ابتدای کاشت هر ۵ روز یک بار باید آبیاری شود؛ اما بعد از گذشت یک سال، تعداد روزهای آبیاری به ۱۵ روز یک بار تغییر پیدا می کند.
همان طور که می دانید در فصل های پاییز و زمستان با توجه به شدت بارش برف و باران تعداد دفعات آبیاری کاهش پیدا می کند؛ اما در صورتی که در این فصول نیز بارش ها کم باشد، باید تعداد دفعات آبیاری افزایش پیدا کند.
کوددهی درخت عناب به چه شکل است؟
بعد از کاشت عناب دیم برای رشد و باردهی بهتر گیاه باید آن را کوددهی کرد. میزان کود و زمان استفاده از آن باید توسط کارشناسان و در آزمایشگاه ها مشخص شود؛ چرا که این موضوع تا حد زیادی به سن درخت و نوع خاک بستگی دارد. بهترین کودها برای درختان عناب کودهای دامی و کودهای شیمیایی هستند. روش کوددهی به درختان عناب به شرح زیر است.
- کوددهی از طریق محلول پاشی: در این روش کود را درون آب حل می کنند و مستقیماً روی شاخه و برگ درختان می پاشند.
- کوددهی در اطراف ریشه: در این روش کود را به شکل دایرهای در اطراف درخت می ریزند و آن را با خاک مخلوط می کنند.
سخن پایانی
در این مطلب در رابطه با کاشت عناب دیم صحبت کردیم. به طور کلی کاشت نهال عناب یک فعالیت پرسود و جذاب است. از آن جا که این محصول خواص فراوانی برای سلامتی دارد بازار فروش آن نیز داغ و پرونق بوده و کشاورزان زیادی برای کسب سود به دنبال پرورش این محصول هستند.
پروسه کاشت درختان عناب نیازمند توجه به یک سری نکات و رعایت یک سری تکنیک ها دارد که از جمله آن ها می توان به فراهم کردن شرایط محیطی مناسب، مبارزه با افات و… اشاره کرد. این درختان بیشتر در مناطق گرمسیری رشد می کنند و هر ۵ روز یکبار و از سال دوم به بعد هر ۱۵ روز یکبار باید آبیاری شوند. برای باردهی بهتر درختان عناب آن ها را به روش های مختلف کوددهی می کنند که از جمله آن ها می توان به کوددهی از طریق مخلوط با خاک و کوددهی از طریق محلول پاشی اشاره داشت.
برای خرید نهال عناب و سایر نهال های شناسنامه دار، مرغوب و با کیفیت، کافیست به بخش محصولات سایت نهالستان نهالوند سری بزنید.