بیشتر افرادی که در شهرها زندگی میکنند، آرزوی داشتن خانهای روستایی و زیبا را در سر میپرورانند. برای این خانههای رؤیایی، معمولاً تعداد زیادی درخت در نظر گرفته میشود. شاید شما هم اکنون چنین خانه زیبایی دارید و قصد دارید فضای سبز آن را با کاشتن درختان مثمر بهبود بخشید. اگر به دنبال انتخاب درختی هستید که سریعاً به بار بنشیند، فندق یکی از بهترین گزینهها خواهد بود. ما قصد داریم تا شما را با مزایای کاشت درخت فندق بیشتر آشنا کنیم تا تصمیمگیری برایتان آسانتر شود.
راهنمای جامع کاشت و پرورش درخت فندق
در نگاه اول، شاید واژه “درخت فندق” برای این درختچههای کوچک بزرگ به نظر برسد، اما از آنجا که این واژه در میان مردم جا افتاده است، ما نیز از آن استفاده میکنیم. نهال فندق رشد نسبتاً سریعی دارد و تنها ۳ تا ۵ سال طول میکشد تا به بار بنشیند. با مراقبت صحیح، حتی با جثه کوچکشان، حجم قابل توجهی فندق تولید میکنند که لذت خوردن آنها را نمیتوان نادیده گرفت.
این درختان بومی اروپا و آسیا هستند و معمولاً ارتفاعی حدود ۱.۵ متر دارند. ظاهر جمعوجورشان باعث میشود که هرس کردن آنها بسیار آسان باشد. بنابراین اگر فضای محدودی برای کاشت دارید، کاشت درختچه فندق یک انتخاب عالی خواهد بود.
اصول و فنون کاشت موفق درخت فندق
درخت فندق دارای قابلیت رشد و کاشت در شرایط مختلفی است. روشهای موجود برای کاشت این درخت به شرح زیر میباشد:
- کاشت و جوانه گیری از بذر (خود فندق)
- استفاده و جدا کردن پاجوشهای درخت
- روش خوابانیدن
- به روش پیوند زدن
از کاشت تا برداشت: همه چیز درباره درخت فندق
همانطور که پیشتر اشاره شد، روشهای متعددی برای کاشت فندق وجود دارد. در ادامه به تشریح هر یک از این روشها خواهیم پرداخت. توصیه میشود با توجه به شرایط خاص خود، مناسبترین روش را انتخاب نمایید.
تکثیر فندق از طریق بذر:
اگر به دنبال روشی اقتصادی برای برداشت محصول هستید و عجلهای ندارید، کشت با بذر میتواند گزینهای عالی باشد. تنها کافی است فندقهای تازه را پوست بگیرید. آنها را در آب قرار دهید و مغزهایی که روی آب شناور میشوند را دور بیندازید. سپس، مغزها را درون دستمال مرطوب نگهدارید.
همچنین میتوانید آنها را در خاک گلدانهای جداگانه بکارید و منتظر شوید تا جوانههای سبزرنگ زیبا از دل بذر سر برآورند. پس از جوانه زدن، زمانی که ارتفاعشان به حدود ۲۵ سانتیمتر رسید، در ابتدای فصل پاییز آنها را با فاصله حدود ۴٫۵ متر از همدیگر در خاک بکارید. عمق کاشت این جوانهها باید حدود ۸ سانتیمتر باشد. فراموش نکنید که برای محافظت از بذرها باید در زمستان با یک لایه مالچ آنها را پوشش دهید تا بهترین نتیجه ممکن حاصل شود.
کاشت نهال فندق: نکات کلیدی :
شما میتوانید با کاشت نهال فندق، باغی زیبا و سرسبز داشته باشید. بهترین زمان برای این کار فصل پاییز و زمستان است، زمانی که نهال در خواب زمستانی به سر میبرد. کاشت در این زمان باعث کاهش استرس گرمایی و نیاز کمتر به آبیاری میشود.
برای موفقیت در کاشت نهال، فاصله بین درختان فندق را بین ۴.۵ تا ۶ متر تنظیم کنید. هنگام حفر چاله برای ریشهها، عمق چاله باید برابر با ارتفاع ریشه باشد و عرض آن دو برابر عرض ریشهها باشد تا هوادهی کافی به خاک اطراف ریشهها فراهم شود. این روش تضمینکننده رشد سالم و قوی درختان شما خواهد بود.
استفاده از پاجوش در تکثیر فندق :
درخت فندق به دلیل داشتن ریشههای گسترده و پاجوشهایی که گاهی از سطح خاک بیرون میآیند، گزینهای عالی برای تکثیر است. شما میتوانید به راحتی از این پاجوشها برای افزایش تعداد درختان خود استفاده کنید. کافی است در اواخر پاییز، زمانی که درخت تازه وارد خواب زمستانی شده است، با دقت اطراف پاجوش را بکنید. سپس آن را جدا کرده و با فاصله ۴.۵ متری از دیگر درختان بکارید تا بهترین نتیجه را بگیرید. این روش ساده و مؤثر به شما کمک میکند تا باغ فندق خود را بدون دردسر گسترش دهید!
نکات ضروری در کاشت درخت فندق
تنها نکتهای که هنگام کاشت فندق باید به آن توجه کنید، این است که درخت فندق دارای ریشههای گستردهای است و با وجود ارتفاع کم، نیاز به فضای کافی برای رشد ریشهها دارد. بنابراین، فاصله مناسب بین هر درخت ۴.۵ تا ۶ متر است. بهتر است درختان را بهصورت خطی بکارید؛ زیرا این روش باعث میشود در زمان گردهافشانی بتوانید میوههای بیشتری را بارور کنید.
نکته مهم دیگری که باید هنگام کاشت نهال فندق مد نظر داشته باشید، زمان کاشت آن است. حتماً زمانی اقدام به کاشت کنید که نهال یا پاجوش در خواب زمستانی قرار دارد تا بهترین نتیجه را بگیرید.
شرایط ایدهآل برای رشد و نگهداری درخت فندق
زمینی که برای کاشت درختان فندق انتخاب میکنید باید زهکشی مناسبی داشته باشد. نیازی نیست خاک آن منطقه بسیار غنی باشد، زیرا اگر خاک بیش از حد مواد معدنی و مغذی داشته باشد، رشد برگها بیشازحد خواهد بود. درخت فندق هر دو نوع گل نر و ماده را دارد، اما این به معنای خودباروری نیست. باروری از طریق گردهافشانی انجام میشود، بنابراین بهتر است درختان فندق را به صورت گروهی و خطی بکارید. کاشت خطی باعث افزایش احتمال گیر افتادن گردهها هنگام گردهافشانی میشود.
نکته مهم دیگر زمان گردهافشانی گلهاست. اگر از نهالهای گونههای مختلف استفاده کنید، نمیتوانید انتظار زیادی برای گیر افتادن گردهها داشته باشید چون زمان گردهافشانی هر گونه متفاوت است. پس اگر هدف شما برداشت محصول خوب است، تلاش کنید گونههای مشابه را انتخاب کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
آبیاری و مراقبتهای ویژه درخت فندق
فندق درختی بسیار مقاوم است و به همین دلیل میتواند در انواع خاکها، بهجز خاکهای باتلاقی، رشد فوقالعادهای داشته باشد. این مقاومت شامل مصرف آب نیز میشود. درختان بالغ فندق نسبت به خشکی مقاوم هستند، اما برای رشد مناسب نهالهای جوان باید شرایط رطوبتی ثابتی را فراهم کنید. نباید اجازه دهید که خاک اطراف نهال کاملاً خشک شود.
اگر تصمیم دارید نهال فندق را در مناطق خشک بکارید، نیازمند مراقبت بیشتری هستید تا رشد مطلوبی داشته باشد. در طول فصل رشد و زمانی که درخت هنوز وارد خواب زمستانی نشده است، باید همواره رطوبت مناسب و کافی برای آن فراهم کنید تا از سلامت و شادابی آن اطمینان حاصل نمایید.
اصول هرس درخت فندق
از آنجایی که نهال فندق معمولاً ارتفاع کمی دارد، شما میتوانید انتخاب کنید که باغتان با درختچههای زیبای فندق زیباتر شود یا با درختان بلندتر. اگر به دنبال ترکیب درختچهای هستید، نیازی به هرس زیاد نیست؛ فقط کافی است اوایل بهار پاجوشهای ریشه را جدا کنید تا ریشهها تقویت شوند. اما اگر میخواهید نهالتان شبیه یک درخت باشد، باید شاخههای پایین و آویزان را هرس کنید. وقتی شکل دلخواه را گرفت و آمادهی هرس شد، چند شاخه قوی را بهعنوان تنه اصلی انتخاب کرده و پاجوشها و شاخههای نزدیک خاک را هرس کنید. این کار باید اواخر زمستان یا اوایل بهار انجام شود و برای چند سال ادامه یابد تا شکل کلی حفظ شود. این روش باعث میشود باغ شما هم زیبا باشد و هم بهرهوری بیشتری داشته باشد!
مدیریت آفات و بیماریهای رایج درخت فندق
درخت فندق به دلیل مقاومت بالای خود در زمره درختان مقاوم قرار میگیرد و از این رو، رشد آن بهسادگی امکانپذیر است. با این حال، برای اطمینان از رشد مطلوب، لازم است به حیوانات، آفات و بیماریهایی که ممکن است این درخت را تهدید کنند توجه ویژهای شود. در ادامه به عواملی که سلامت درختان شما را تحت تأثیر قرار میدهند اشاره شده است.
شناسایی و کنترل آفات مهم باغ فندق
حشرات و آفاتی وجود دارند که بهطور خاص به درخت فندق حمله میکنند. در ادامه، این حشرات را معرفی خواهیم کرد:
کرم فیلبرت یا پروانه بلوط
در هنگام کاشت درخت فندق، توجه به این پروانهها بسیار ضروری است. این پروانهها با بالهای قهوهای و خطوطی به همان رنگ اما کمرنگتر، مهمانان ناخواندهای برای درخت فندق هستند. لاروهای آنها در زمستان در خاک پای درخت قرار میگیرند و با آغاز بهار به صورت شبپرههایی از خاک بیرون میآیند. سپس این شبپرهها روی پوست درخت فندق تخمگذاری میکنند. حمله اصلی زمانی رخ میدهد که تخمهای جوان باز شده و وارد مغز فندق شده و از آن تغذیه میکنند.
اگر قصد دارید بدون استفاده از مواد شیمیایی این مهمانان ناخوانده را دور کنید، پیشنهاد ما کاشت گیاهانی مانند گل مروارید، گل همیشهبهار و شوید است. این گیاهان حشرات شکارچی مفیدی مثل زنبورهای شکارچی لارو را جذب کرده که با اشتیاق مسئولیت آفت زدایی باغ شما را بر عهده خواهند گرفت.
آفت شپشک ها در باغات فندق
این سوسکهای پوزهدراز در فصل بهار به برگهای درختان فندق حمله میکنند و علاوه بر آسیب رساندن به برگها، به ساقههای جوان و پوست درخت نیز ضرر میرسانند. همچنین، این حشرات با تخمگذاری در اوایل تابستان داخل فندقها، لاروهایی تولید میکنند که به میوه تازه حمله کرده و آن را مصرف میکنند. مشکلی که وجود دارد این است که فندقهایی که موردحمله قرار گرفتهاند نمیریزند و شما هنگام برداشت، آنها را همراه با فندقهای سالم جمعآوری میکنید.
یکی از روشهای طبیعی برای دفع این شپشکها این است که قبل از گلدهی درخت با فشار آب آنها را از روی شاخهها بشویید. اگر شپشکها روی خاک بیفتند، دیگر قادر نخواهند بود دوباره به درخت حمله کنند. حتی بعد از باران هم میتوانید شاخههای درخت را تکان دهید تا حشرات جدا شده و بیفتند. بهتر است ماده شپشککش روی خاک بریزید تا مطمئن شوید اگر حشراتی افتادند، دیگر نمیتوانند مجدد حمله کنند.
بیماری های درخت فندق
اگر تصمیم به کاشت درخت فندق دارید، ضروری است که با بیماریهای مرتبط با این درخت آشنا شوید. در ادامه به معرفی و بررسی این بیماریها پرداختهایم.
قارچ ریشه درخت فندق
قارچ آرمیلاریا بهطور جدی ریشه درخت فندق را تخریب میکند. وقتی این قارچ به ریشه درخت نفوذ کند، برگهای آن تغییر رنگ داده و به تدریج میریزند و پس از آن شاخهها نیز دچار ریزش میشوند. حتی ممکن است قارچهای زردرنگی در پایه گیاه ظاهر شوند. اگر درخت شما آلوده شد، برای جلوگیری از سرایت آلودگی به دیگر درختان، باید حتماً آن را از خاک خارج کرده و در مکانی بسیار دورتر دفن کنید تا سلامت باغتان حفظ شود.
بیماری باکتریایی درخت فندق
اگر درخت به بیماری باکتریایی دچار شود، شاخههای جوان و جوانهها آسیب میبینند. اگر بهموقع این بیماری را تشخیص ندهید، جوانهها از بین میروند و کل شاخه تحت تأثیر قرار میگیرد. اما نگران نباشید، نیازی نیست که کل درخت را حذف کنید. تنها کافی است شاخه بیمار را قطع کرده و آن را دور از باغ و درخت فندق دفن کنید تا از گسترش بیماری جلوگیری شود.
کاشت نهال فندق در گلدان
همانطور که اشاره شد، فندق درختی است با ریشههای قوی و گسترده. بنابراین، اگر میخواهید یک درختچه فندق زیبا داشته باشید، بهتر است آن را در زمین بکارید. البته در مراحل اولیه میتوانید فندق را در گلدان نیز بکارید. برای کاشت موفقیتآمیز فندق در گلدان، مراحل زیر را دنبال کنید:
- ابتدا مغزهای خام فندق را با دقت از پوست جدا کنید بدون اینکه آسیبی به آنها وارد شود.
- سپس مغزها را داخل یک دستمال نخی یا کاغذی مرطوب قرار دهید و این دستمال را داخل ظرفی با تهویه مناسب بگذارید (میتوانید سوراخهای کوچکی روی ظرف ایجاد کنید).
- هر روز محیط و دستمال را مرطوب نگه دارید.
- بسته به شرایط محیطی، حدود یک تا دو هفته طول میکشد تا ریشهها از مغزها بیرون بیایند.
- پس از چند روز که ریشهها ظاهر شدند، جوانهها و برگها نیز شروع به رشد خواهند کرد.
- زمانی که ساقه و برگ رشد کردند، جوانه را به خاک منتقل کنید؛ طوری که تمام ریشه زیر خاک باشد و ساقه و برگ بیرون باشند.
- برای تهیه بستر مناسب خاک برای کاشت فندق میتوانید از ترکیب خاک باغچه، مقداری ماسه، خاک سبزیجات، خاکبرگ و پیت ماس استفاده کنید.
- وقتی جوانه شما به ارتفاع ۳۰ سانتیمتر رسید آن را به باغ یا باغچه منتقل نمایید.
با پیروی از این مراحل ساده اما مؤثر مطمئن باشید که نتیجهای عالی خواهید گرفت! پس همین حالا اقدام کرده و شاهد زیبایی طبیعی حاصل از تلاش خود باشید!
سخن پایانی: کاشت و پرورش درخت فندق
کاشت درخت و مراقبت از آن تجربهای بینظیر و فراموشنشدنی است. تصور کنید اگر این درخت بتواند به سرعت محصولی خوشمزه و باکیفیت به شما ارائه دهد، لذت این تجربه دوچندان میشود. کاشت درخت فندق یکی از همین تجربیات فوقالعاده است. این درخت ظرف مدت کوتاهی به باردهی میرسد و رشد بسیار خوبی دارد. ما در مقاله بالا روشهای کاشت فندق را بررسی کردهایم. اگر شما هم تجربه مشابهی دارید، لطفاً آن را با ما به اشتراک بگذارید تا دیگران نیز از فواید آن بهرهمند شوند.